Παραθέτω την ελληνική μετάφραση άρθρου μου στην
Γκάρντιαν σήμερα, 29 Δεκεμβρίου 2014.
Την μετάφραση έκανε το ThePressProject, το οποίο και ευχαριστώ. Ο τίτλος
που χρησιμοποίησε το ThePressProject ήταν «Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να κερδίσει»
που δεν απέχει από την κεντρική ιδέα του άρθρου μου. Αρκεί βέβαια να
έχει κανείς πλήρη επίγνωση του τι μέλλεται να αντιμετωπίσει μια
κυβέρνηση που θα επιχειρήσει να υλοποιήσει το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ.
Του
Κώστα Λαπαβίτσα
Η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ είναι αποτέλεσμα του προγράμματος προσαρμογής που
επιβλήθηκε στην Ελλάδα το 2010 από την Τρόικα (Ευρωπαϊκή Επιτροπή,
Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και Διεθνές Νομισματικό Ταμείο), η οποία
διέθεσε τεράστια δάνεια στο πλαίσιο του προγράμματος, ζητώντας όμως άνευ
προηγουμένου περικοπές στις δημόσιες δαπάνες, αυξήσεις φόρων και
κατάρρευση μισθών. Ήταν ένα κλασικό, αν και ακραίο, πακέτο λιτότητας με
μια διαφορά ζωτικής σημασίας: Αυτή τη φορά δεν ήταν δυνατό να
περιοριστούν οι επιπτώσεις της λιτότητας μέσω της υποτίμησης του
νομίσματος όπως, για παράδειγμα, συνέβη στην Ασιατική κρίση του 1997-98.
Η συμμετοχή της Ελλάδας στην Eυρωζώνη είχε κλείσει όλες τις εξόδους
διαφυγής.
Η βίαιη λιτότητα κατάφερε να σταθεροποιήσει την Ελλάδα και να την
κρατήσει εντός της ONE -καταστρέφοντας την οικονομία και την κοινωνία
της. Το δημοσιονομικό έλλειμα έχει μειωθεί δραστικά, το έλλειμα του
ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών έχει μετατραπεί σε πλεόνασμα και η
προοπτική αθέτησης της εξυπηρέτησης του εξωτερικού χρέους έχει
υποχωρήσει. Αλλά το ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 25%, η ανεργία εκτοξεύτηκε
πάνω από το 25%, οι πραγματικοί μισθοί έχουν μειωθεί κατά 30% και η
βιομηχανική παραγωγή έχει μειωθεί κατά 35%. Το ανθρώπινο κόστος των
πολιτικών της τρόικας είναι ανυπολόγιστο και προσομοιάζει σε μια σιωπηλή
ανθρωπιστική κρίση: Ο αριθμός των αστέγων έχει εκτοξευτεί , η
πρωτοβάθμια υγειονομική περίθαλψη έχει καταρρεύσει, τα συσσίτια έχουν
πολλαπλασιαστεί και η παιδική θνησιμότητα έχει αυξηθεί.
Από το καλοκαίρι του 2014 η ύφεση πλησιάζει στο τέλος της, βοηθούμενη
από τις ισχυρές επιδόσεις του τουριστικού τομέα. Ωστόσο η ζημιά από τις
πολιτικές της τρόικας είναι τόσο σοβαρή ώστε οι προοπτικές ανάπτυξης
είναι… άθλιες. Η αδυναμία είναι έκδηλη στις εξαγωγές οι οποίες κατά πάσα
πιθανότατα θα κλείσουν μειούμενες το 2014, ενώ οι εισαγωγές άρχισαν να
αυξάνονται μόλις η ύφεση έδειξε σημάδια υποχώρησης. Αυτή είναι η εικόνα
μια βαθειά δυσλειτουργικής οικονομίας.
Εν μέσω της καταστροφής η τρόικα επιμένει σε περαιτέρω λιτότητα για να
πετύχει τεράστια πρωτογενή πλεονάσματα στον προϋπολογισμό: 3% το 2015,
4,5% το 2016 και πάνω από 4% στο μέλλον. Σκοπός της είναι να
εξυπηρετήσει το τεράστιο εξωτερικό χρέος της χώρας, το οποίο έχει
ανέλθει στο 175% του ΑΕΠ από το περίπου 130% που ήταν το 2009. Είναι
απίστευτο ότι παρά τα μέτρα αυτά το ΔΝΤ υπολογίζει ότι η Ελλάδα θα
καταγράφει ανάπτυξη κατά μέσο όρο 3,4% στα επόμενα πέντε χρόνια –αρκεί
φυσικά να προχωρήσει με ταχείς ρυθμούς στην ιδιωτικοποίηση της δημόσιας
περιουσίας, την απορρύθμιση της εργασίας και την απελευθέρωση της
αγοράς. Η τρόικα φαίνεται να έχει υιοθετήσει πλήρως τα οικονομικά του
παραλόγου.
Στην περίοδο 2010-11 οι Έλληνες αντιτάχθηκαν ενεργά στις καταστροφικές
πολιτικές της Τρόικας και των εγχώριων συμμάχων της αλλά δεν κατάφεραν
να τις σταματήσουν. Μετά το 2012 η ανεργία και η φτώχεια αυξήθηκαν και
έγινε ακόμα πιο δύσκολη η οργάνωση της λαϊκής διαμαρτυρίας. Ωστόσο, η
εξάντληση που έφεραν οι πολιτικές της Τρόικας είναι τόσο μεγάλη ώστε οι
ψηφοφόροι στράφηκαν μαζικά προς τα αριστερά με την ελπίδα ότι ο ΣΥΡΙΖΑ
θα προσφέρει ένα καλύτερο μέλλον.
Ο ΣΥΡΙΖΑ υπόσχεται, αφ' ενός, ότι θα πετύχει μια ουσιαστική διαγραφή του
ελληνικού χρέους και, αφ' ετέρου, ότι θα άρει τη λιτότητα με στόχο τους
ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς, αντί για τα πλεονάσματα που
απαιτούνται από την Τρόικα. Θα επανασυνδέσει τις αποκομμένες οικογένειες
με το δίκτυο ηλεκτροδότησης, θα ανακουφίσει τους άστεγους προσφέροντάς
τους τροφή και καταφύγια και θα αναλάβει άμεσα δράσεις για την μείωση
της ανεργίας μέσω δημοσίων προγραμμάτων. Έχει δεσμευθεί να μειώσει την
τεράστια φορολογική επιβάρυνση και να τονώσει τις επενδύσεις σε μια
προσπάθεια να πετύχει την ανάπτυξη.
Δεν υπάρχει τίποτα ριζοσπαστικό - και πολύ περισσότερο τίποτα
επαναστατικό - σε αυτές τις πολιτικές. Αντιπροσωπεύουν την κοινή λογική
και μπορούν να ανοίξουν ένα νέο δρόμο και για άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Άλλωστε ο ΣΥΡΙΖΑ έχει επανειλημμένως δηλώσει την πρόθεσή του να κρατήσει
την χώρα εντός της ΟΝΕ και να αποφύγει τις μονομερείς ενέργειες. Δεν
υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η ηγεσία του αποτελείται από αφοσιωμένους
Ευρωπαϊστές που πραγματικά πιστεύουν ότι μπορούν να συμβάλλουν στην
αλλαγή της Ευρώπης από «τα μέσα».
Το πρόβλημα είναι ότι η Ε.Ε. δεν είναι καθόλου δεκτική στις ιδέες του
ΣΥΡΙΖΑ. Οι εξαγωγείς και οι τραπεζίτες της Γερμανίας έχουν επωφεληθεί
σημαντικά από το ευρώ και δεν έχουν κανένα κίνητρο να εγκαταλείψουν τις
πολιτικές λιτότητας. Το Βερολίνο έχει άλλωστε ήδη πολλά προβλήματα να
αντιμετωπίσει, καθώς η Ευρωζώνη παρουσιάζει νέα συμπτώματα αδυναμίας, με
την Γαλλία και την Ιταλία να βρίσκονται «στα σκοινιά». Υπάρχει επίσης ο
Μάριο Ντράγκι της ΕΚΤ που φλυαρεί συνεχώς περί ποσοτικής χαλάρωσης, μια
πολιτική που απεχθάνεται το Βερολίνο. Το τελευταίο πράγμα που θα
επιθυμούσε τώρα η Γερμανία είναι ο ΣΥΡΙΖΑ και το πρόγραμμά του.
Μια εκστρατεία κινδυνολογίας είναι πολύ πιθανό να ξεκινήσει τις αμέσως
επόμενες εβδομάδες προκειμένου να αποτρέψει τους Έλληνες να ψηφίσουν το
αριστερό κόμμα. Σε περίπτωση που η εκστρατεία αυτή αποτύχει και
σχηματιστεί μια κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, η κυβέρνηση αυτή θα είναι
φυσιολογικό να αναμένει την εχθρότητα της Ε.Ε., η οποία δεν στερείται
όπλων. Το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ είναι λογικό και μετριοπαθές αλλά δεν
έχει εξασφαλισμένη χρηματοδότηση. Η Ελλάδα χρειάζεται επίσης σημαντική
χρηματοδότηση για να εξυπηρετήσει το χρέος της το 2015, ίσως ακόμα και
20 δις ευρώ. Υπάρχουν πληρωμές ομολόγων την άνοιξη που θα ήταν
διαχειρίσιμες, αλλά τον Ιούλιο-Αύγουστο θα πρέπει να γίνουν αποπληρωμές
6-7 δις ευρώ για τις οποίες θα χρειαστεί επιπλέον χρηματοδότηση από το
εξωτερικό. Δεν χρειάζεται, τέλος, να επισημάνουμε ότι το ελληνικό
τραπεζικό σύστημα θα βρεθεί τάχιστα σε κατάσταση ασφυξίας αν η ΕΚΤ
σταματήσει την παροχή ρευστότητας.
Μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ θα αντιμετωπίσει κατά πάσα πιθανότητα ένα
τελεσίγραφο προκειμένου να συνθηκολογήσει, με αντάλλαγμα ίσως κάποια
αποδυναμωμένη εκδοχή της λιτότητας. Αν το πράξει αυτό θα ήταν
καταστροφικό για την Ελλάδα και μεγάλη ήττα για τους αντιπάλους της
λιτότητας στην Ευρώπη. Είναι ζωτικής σημασίας ο ΣΥΡΙΖΑ να κερδίσει και
να εφαρμόσει το πρόγραμμά του χωρίς υποχωρήσεις και με την βοήθεια της
διεθνούς υποστήριξης. Οι γραμμές τις μάχης σχηματίζονται ήδη στην
Ελλάδα.
[--->]
