Μεσιέ Φαμπρ "Ιτ ις νοτ γιου, ιτ ις ας"

 από Γιαλένα Κλειδαρά 


Οι εξομολογήσεις μιας φεστιβαλίστριας.
 
Ούτως ειπείν κύριε Φαμπρ δε φταίτε εσείς· και λυπούμαστε πραγματικά που ακούσατε τα εξ αμάξης τις τελευταίες ημέρες. Ανάστατος ο καλλιτεχνικός κόσμος, μαζί με μεγάλη μερίδα του φιλοθεάμονος κοινού και ένα μέρος των Ελλήνων που ουδεμία σχέση έχουν με τα καλλιτεχνικά δρώμενα -αλλά κάτι αντιλαμβάνονται από πολιτική- εξεγείρονται μετά την ανακοίνωση του προγράμματος του φετινού Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου· και αδίκως ομολογουμένως. Διότι εσείς απλά κάνατε τη δουλειά σας.
Σας ζητήθηκε να γίνετε καλλιτεχνικός διευθυντής σε ένα φεστιβάλ με το οποίο δεν έχετε καμία τοπική σύνδεση ή έστω κάποια μακρινή καλλιτεχνική συγγένεια, και θεωρήσατε, λογικά σκεπτόμενος, ότι η επιλογή αυτή έγινε με βάση το καλλιτεχνικό περιεχόμενο ή έστω τα προσωπικά χαρακτηριστικά που συνδέονται με το (βαρύγδουπο στα ελληνικά μας ώτα) όνομά σας.

Και ειδικά από τη στιγμή που η θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή φεστιβάλ δεν αποτελεί αντικείμενο των δημιουργικών σας ενασχολήσεων, φανταστήκατε ότι η πρόσκληση αυτή υποδήλωνε το μεγάλο θαυμασμό του ελληνικού κοινού για το πολύπλευρο και πολλαπλά προκλητικό έργο σας στα εικαστικά και τις παραστατικές τέχνες, αλλά και κάποιο υπαινισσόμενο ενδιαφέρον για τον κύκλο των συνεργατών σας και τη σύγχρονη καλλιτεχνική σκηνή της κεντρικής Ευρώπης.

Και πολύ λογικά το σκεφτήκατε, όταν το φεστιβάλ το οποίο αναλάβατε, παρά τις όποιες διαφωνίες και μικροατασθαλίες (που πάνε πακέτο με τον χώρο και τη χώρα), ήταν ένα φεστιβάλ του οποίου ο προγραμματισμός εξέφραζε έναν έντονα διεθνή χαρακτήρα και προς το εσωτερικό εκδήλωνε μία σαφή προτίμηση για την ανάδειξη καθιερωμένων και ανερχόμενων Ελλήνων καλλιτεχνών με μία όσο το δυνατό μεγαλύτερη αποδοχή από το φιλότεχνο κοινό και τον καλλιτεχνικό κόσμο. 
Κοινώς επρόκειτο για ένα αξιοπρεπές εθνικό φεστιβάλ διεθνούς χαρακτήρα (και σεβασμού), που μπορούσε φυσικά να γίνει καλύτερο, αλλά που βρισκόταν σε γενικές γραμμές προς τη σωστή κατεύθυνση.

Λίγο πολύ αυτό που θέλω να πω είναι ότι κρίμα κι άδικο να τα ακούτε εσείς. Και μάλιστα τώρα. Το πρόβλημα δεν ξεκίνησε από εσάς και σίγουρα δεν έχει να κάνει με τις καλλιτεχνικές επιλογές που έχετε κάνει και θα κάνετε. 

Το πρόβλημα προκαλείται από εκείνους που, στην ημιμάθειά τους, προβαίνουν σε χειρονομίες που υποτιμούν την πλούσια τοπική καλλιτεχνική παραγωγή και τους αξιόλογους δημιουργικούς επαγγελματίες της χώρας, αποδυναμώνοντας ελληνικούς θεσμούς διεθνούς κύρους με πράξεις που αρμόζουν σε περιφερειακούς φορείς ταπεινά προσκολλημένους σε ένα κυρίαρχο πνευματικό κέντρο, το οποίο μάλιστα εν προκειμένω βρίσκεται εκτός των γεωγραφικών συνόρων της χώρας αλλά εντός μίας εξουσιαστικής κοινότητας με την οποία υπάρχει μία εξαρτησιακή σχέση που ξεπερνά κατά πολύ τα ζητήματα της πολιτιστικής ταυτότητας. 

Το πρόβλημα αυτό δεν παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στην πολύκροτη συνέντευξη τύπου, αλλά όπως θα διαπιστώσετε και μέσα στους επόμενους μήνες, τα αντανακλαστικά της ελληνικής κοινωνίας έχουν μια μικρή καθυστέρηση, καθότι αδυνατούμε να επεξεργαστούμε δεδομένα, των οποίων τα αποτελέσματα δεν είναι εμφανή και φλέγοντα (για τη γούνα μας).

Για να μην τα πολυλογώ, δε φταίτε εσείς, εμείς φταίμε. Γιατί, παρά τη συναρπαστική ανάπτυξη που σε πείσμα των καιρών και της κρατικής απουσίας γνωρίζει η καλλιτεχνική δημιουργία στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια, συνεχίζουμε να ανεχόμαστε νοοτροπίες και πρακτικές που αντιμετωπίζουν την πολιτιστική πολιτική ως μία απλή άσκηση στιλ.

[--->]




Για το ίδιο θέμα : Χρήστος Λεοντής προς τον Υπ. Πολιτισμού: "Μεγαλύτερη περιφρόνηση και προσβολή για ΟΛΟΥΣ τους Έλληνες καλλιτέχνες, δεν νομίζω ότι έχει ξαναγίνει. ΝΤΡΕΠΟΜΑΙ ! ΝΤΡΕΠΟΜΑΙ !"