Η αξιολόγηση, η διαπραγμάτευση και το διαρκές déjà vu της ελληνικής κοινωνίας




Του Μιχάλη Σιάχου

Η «αισιοδοξία» της κυβέρνησης, τα εντεινόμενα «παιχνίδια» των δανειστών στις πλάτες μιας ολόκληρης χώρας και η κοινωνική «ησυχία» που μόνο ανοχή δεν είναι Με τα μηνύματα από όλες τις πλευρές των δανειστών να είναι αντιφατικά και εν πολλοίς αλληλοσυγκρουόμενα, με την κυβέρνηση να επιμένει εμφατικά στο «ούτε ένα ευρώ μέτρα», αλλά την ίδια ώρα να εκτιμά ότι «υπάρχουν προϋποθέσεις πολιτικής συμφωνίας στο Eurogroup», είναι πλέον σχεδόν βέβαιο ότι για το ραντεβού των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης τη Δευτέρα όλες οι πλευρές κρατούν μικρό καλάθι με τα αδιέξοδα για κάθε πλευρά και κυρίως για την ελληνική κυβέρνηση να μεγαλώνουν.

 Η γερμανική εφημερίδα Die Welt, επικαλούμενη κυβερνητικές πηγές, αποκάλυψε τηλεφωνική επικοινωνία της διευθύντριας του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ με τη Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ, κατά τη διάρκεια της οποίας οι δύο γυναίκες συμφώνησαν τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα και την παράλληλη μετάθεση του ζητήματος του χρέους για το 2018.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, που επικαλείται κυβερνητικές πηγές, η Κριστίν Λαγκάρντ φέρεται να διαβεβαίωσε την Άνγκελα Μέρκελ για τη συμμετοχή του Ταμείου στο ελληνικό πρόγραμμα, ενώ η Γερμανίδα πολιτικός φέρεται να δέχθηκε να υπάρξει συζήτηση για την απομείωση του ελληνικού χρέους, ζητώντας όμως παράλληλα χρόνο. Κάπου εδώ φαίνεται ότι συμφωνήθηκε η όποια συζήτηση να μην ανοίξει πριν περάσει ένας χρόνος από τις γερμανικές εκλογές, δηλαδή συμφωνήθηκε να μην ανοίξει το θέμα πριν το 2018.

Η εφημερίδα παρατηρεί πως εάν αληθεύει η παραπάνω πληροφορία, το ΔΝΤ «αγοράζει» και πάλι χρόνο. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, στο Βερολίνο εκτιμούν ότι η Ουάσιγκτον, όπου εδρεύει το Ταμείο, επιθυμεί να στηρίξει την κ. Μέρκελ ενόψει των εκλογών.

 Η Welt διευκρινίζει πάντως ότι το ΔΝΤ δεν επιβεβαιώνει τις συγκεκριμένες πληροφορίες και διαμηνύει ότι η στάση του είναι αμετάβλητη, επιμένοντας δηλαδή ότι χρειάζονται σκληροί όροι για την Ελλάδα και μια «ακριβή» ελάφρυνση χρέους για τους Ευρωπαίους εταίρους.

Η εφημερίδα αναφέρει ότι το ΔΝΤ και το Βερολίνο παίζουν και πάλι ως ομάδα, κάτι που έχει αντιληφθεί και ο Έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος έχει χαμηλώσει τους τόνους, σύμφωνα με τη Welt. Στο δημοσίευμα συμπληρώνεται ότι στην Αθήνα έχουν επίσης κατανοήσει ότι δύσκολα θα υπάρξει και πάλι πολιτική στήριξη από τις ΗΠΑ -σε αντίθεση με ό,τι συνέβαινε επί προεδρίας Ομπάμα, τη στιγμή, μάλιστα, που ο μεγαλύτερος Ευρωπαίος υποστηρικτής του κ. Τσίπρα, ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ, διανύει τους τελευταίους μήνες της θητείας του.

Από Ιούλιο σε Ιούλιο

Την ίδια ώρα, μόλις χτες αξιωματούχος της Ευρωζώνης, σχεδόν σκωπτικά, απάντησε ότι «μπορείτε να πάτε για σκι» στην ερώτηση αν υπάρχει πίεση χρόνου για την Ελλάδα, λέγοντας ότι χρόνος υπάρχει και παραπέμποντας ουσιαστικά το κλείσιμο της αξιολόγησης ώς τον Ιούλιο, οπότε και η Ελλάδα θα βρίσκεται για ακόμα μια φορά με την πλάτη στον τοίχο, λόγω αυξημένων πληρωμών δανειακών υποχρεώσεων.

Στους ισορροπιστές του… μαρτυρίου, ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Βάλντις Ντομπρόφσκις, που είπε σε συνέντευξή του ότι η Κομισιόν θα επιμείνει στις προβλέψεις της και έχει κάθε λόγο να προσδοκά ότι η Ελλάδα θα πετύχει τους δημοσιονομικούς της στόχους και κάλεσε όλες τις πλευρές να κάνουν «μια τελική προσπάθεια» προκειμένου να γεφυρωθούν τα χάσματα και να ολοκληρωθεί επιτυχώς η δεύτερη αξιολόγηση, χωρίς ωστόσο να προσδιορίζει συγκεκριμένη ημερομηνία.

Στο αν θα υπάρξει συμφωνία στις 20 Φεβρουαρίου στο πλαίσιο του προγραμματισμένου Eurogroup, επεσήμανε ότι δεδομένων των συνθηκών δεν θέλει να εστιάσουν οι πλευρές σε συγκεκριμένη ημερομηνία αλλά στην ουσία της διαπραγμάτευσης και επανέλαβε ότι πρέπει να γίνει «από όλους μια τελική προσπάθεια».

Έχει τη σημασία του να τονιστεί ότι στο ερώτημα εάν η λήψη προληπτικών μέτρων χρειάζεται και την συναίνεση της αντιπολίτευσης, ο κ. Ντομπρόβσκις υπογράμμισε ότι δεν θέλει να αναμειχθεί στα εσωτερικά της χώρας και ότι πρέπει να βρεθεί μια συμφωνία επί της αρχής.


Η Ελλάδα στο... πιάτο των γερμανικών εκλογών

Θετικός απέναντι στην Ελλάδα εμφανίστηκε, όπως ήταν αναμενόμενο, ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Ζίγκμαρ Γκάμπριελ σε συνέντευξή του στην Frankfurter Allgemeine Zeitung, σημειώνοντας ότι «το να ζητά κανείς από την Ελλάδα να έχει στον προϋπολογισμό της πλεόνασμα 3,5% ετησίως, για ένα χρονικό διάστημα δέκα ετών, είναι οικονομία βουντού». Ο σοσιαλδημοκράτης, μάλιστα, πήγε ένα βήμα πιο πέρα, σημειώνοντας ότι «θέλουμε (σ.σ. το SPD) να βάλουμε ένα τέλος στο ανόητο αφήγημα ότι η Γερμανία είναι το κράτος που εισφέρει περισσότερα από όσα εισπράττει και είναι ούτως ειπείν το υποζύγιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όλα όσα επενδύουμε στην Ευρώπη τα παίρνουμε πίσω πολλαπλάσια. Το 60% των εξαγωγών μας γίνεται προς την Ευρώπη». .

Στο ερώτημα αν η Ελλάδα γίνει κεντρικό θέμα του γερμανικού προεκλογικού αγώνα, δεδομένου ότι το κόμμα του (SPD) κατηγορεί τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ότι διακινδυνεύει με την πολιτική του απέναντι στην Ελλάδα το Grexit, o Ζίγκμαρ Γκάμπριελ απαντά: «Πιστεύω πως είναι σαφές στην Χριστιανοδημοκρατική Ένωση (CDU/CSU), πρωτίστως όμως στην καγκελάριο, ότι η επανάληψη της συζήτησης για την αποχώρηση της Ελλάδας από την Ευρώπη είναι το τελευταίο το οποίο χρειαζόμαστε τώρα. Οι ακρωτηριασμοί δεν είναι οι πλέον ελκυστικές μέθοδοι θεραπείας».

Στο ίδιο έργο θεατές...

To Εurogroup της Δευτέρας εκ των πραγμάτων και παρά τις όποιες επιμέρους στοχεύσεις προοιωνίζεται ότι θα είναι μια ακόμα… σταγόνα στο συνεχιζόμενο μαρτύριο, που διαρκεί σχεδόν 7 χρόνια.

Η ελληνική κοινωνία βρίσκεται σε ένα μόνιμο déjà vu, την ώρα που τα όρια ανοχής και «θραύσης» εξαντλούνται όλο και πιο πολύ. Μια διαρκής επανάληψη μιας copy-paste διαπραγμάτευσης, που το μόνο διαφορετικό που προσθέτει κάθε φορά, είναι περισσότερα βάρη και φτώχεια σε μια κοινωνία που έχει προ πολλού ξεπεράσει τα όριά της.

Και μπορεί η «κοινωνική ηρεμία» που επικρατεί για κάποιους κυβερνητικούς κύκλους να εκλαμβάνεται ως ανοχή, αλλά μόνο αυτό δεν είναι. «Το μέταλλο», λένε οι μηχανικοί, «ποτέ δεν ξεχνά». Το ελατήριο που πιέζεται, όσο… ασφαλισμένο κι αν είναι κάποια στιγμή θα εκτονωθεί.

Και η κοινωνική «ησυχία» απέναντι στο διαρκές déjà vu, μάλλον, ησυχία πριν την καταιγίδα θυμίζει, παρά ανοχή…

www.dikaiologitika.gr